მე, საძულველი პროფესიის ადამიანი 4

პროფესია მეოთხე: მე იურისტი

ბავშვობისას ბევრი გვიოცნებია, ვინ რა უნდა გამოვსულიყავით, მაგრამ რეალობა უფრო სასტიკია და ზოგი არათუ გახდა იმ პროფესიის ადამიანი, რაზეც ოცნებობდა, არამედ, შესაძლოა, შესძულდა კიდეც. მე ჩემთვის საძულველ პროფესიებს ჩამოვთვლი. ვერ ვიტან:

1.   ჟურნალისტებს;

2.  ექიმებს;

3.  პოლიციელებს;

4. იურისტებს;

5.  პოლიტიკოსებს

და ყველა იმათ, ვისაც ადამიანებსა თუ საზოგადოებაზე რაიმე ზეგავლენის მოხდენა შეუძლიათ. ჩემი დაკვირვებით, ამ პროფესიის ადამიანების უმეტესობა ადამიანის სახეს კარგავს და სხვანაირები ხდებიან. ჟურნალისტები ფრენის თავისუფლებას კარგავენ და სირაქლემას ემსგავსებიან, ექიმები - გულქვა მგლებს, პოლიციელები - უხეშ მარტორქებს, იურისტები - ქედმაღალ აქლემებს, პოლიტიკოსები - უტიფარ კამეჩებს.

ლხინში ახირებული ჯეელივით ჯაჯღანა შესავალი კი გამომივიდა, მაგრამ ცხოველების შეურაცხყოფა სულაც არ მიფიქრია. ყველა ზემოთ ჩამოთვლილი ცხოველი და პროფესიის ადამიანი მიყვარს და წარმატებებს ვუსურვებ. მე კი ვეცდები, ამ რუბრიკაში ყველა ცხოველისა და პროფესიის დადებითი მხარე დაგანახოთ. მათი კრიტიკა კი აუცილებელია, რათა ნაფერები კატასავით არ გაიტრუნონ.

– სუს! მოგიგებს აქლემი და მედიდურად გაუყვება უდაბნოსკენ მიმავალ ბილიკებს, თითქოს იცის, მის მეტი ვერავინ გაბედავს ყვითელ უდაბნოს გადალახვას. ამიტომაც ჰქვია ამ თავდაჯერებულ და ქედმაღალ არსებას „უდაბნოს ხომალდი“ და რადგან კაპიტანი თვითონაა, მუდამ დიდ გულზეა. აბა, გაბედეთ და არ დაემორჩილოთ, ან გააბრაზეთ?! უტიფრად შემოგაფურთხებთ.

მიუხედავად მისი ქედმაღლობისა, ადამიანები აქლემს დიდ პატივს სცემენ და თავიანთ ძმად მიაჩნიათ. ხშირადაც გამოსდგომიათ სასიმამროსთან სასურველ ქალბატონში გადასაცვლელად. როგორ გგონიათ, რით იმსახურებენ აქლემები ასეთ პატივს? გაგიკვირდებათ და სწორედ თავიანთი უტიფრობის გამო, რომელიც 1 ან 2 „სუს“–ად აჰკიდა უდაბნოში გზააბნეულმა ჯინმა მას შემდეგ, რაც აქლემისგან პასუხად „სუს“–ის გარდა ვერაფერი მოისმინა. ამ „სუს“–ს ჩვენ კუზს ვეძახით და სწორედ ეს არის მისი ღირსება – აქ ინახება აქლემის მიერ დაგროვებული სურსათ–სანოვაგე, უდაბნოს წარმატებით გადალახვის ერთადერთი გარანტი.

იურისტებიც ზუსტად აქლემებივით არიან – ისინი წარმოსახვით კუზში აგროვებენ კანონებს, კოდექსებს, სხვა იურიდიულ ცოდნას და შემდეგ მხოლოდ მათ შეუძლიათ სამართლის უდაბნოში ხეტიალი და რუტინული კანონების საღმა–უკუღმა ტრიალი. ის, რაც ჩვენ უდაბნოს ქარიშხლად გვეჩვენება, მათთვის მორიგი ქარავანია და რაც არ უნდა ვუკიჟინოთ, საქმე ბოლომდე მიჰყავთ, ხოლო მათი სიტყვა კანონია ჩვენთვის.

იურისტები, რომლებიც ჩვენს ბედს განაგებენ, სამ კატეგორიად იყოფიან: ადვოკატებად, პროკურორებად და მოსამართლეებად. სამივე რგოლის ურთიერთქმედებით მსჯავრდებულის ბედი წყდება – ადვოკატი ცდილობს გაამართლოს, პროკურორი –  ბრალი დასდოს, ხოლო მოსამართლე ორივე მხარის შეფასებებზე დაყრდნობით განაჩენს გამოუტანს.

კარგი პროფესიაა მოსამართლეობა ან პროკურორობა, მაგრამ ადვოკატობა ის არის, რაც ყველა ჩვენგანს კარგად გვეხერხება. ეგ კი არა, თავს ლამის ვალდებულადაც ვთვლით, ვიღაცის უფასო ადვოკატები ვიყოთ როცა საჭირო არ არის. რა, ასე არაა? ნებისმიერს, ვისზეც ცუდს იტყვიან, აუცილებლად გამოუჩნდება ვინმე დამცველი. სწორედ ამიტომ უყვართ უბრალო ადამიანებს ადვოკატები, როგორც მათი მეგზური სამართლიანობის აღდგენის გზაზე და გაჭირვების ჟამს მათ მიმართავენ ხოლმე.

არაა გამორიცხული, ეს ვერ აიტანეს ქედმაღალმა პროკურორებმა და თავიანთი პატივმოყვარეობის დასაკმაყოფილებლად, ადვოკატების დაკნინებას მიჰყვეს ხელი. სამწუხაროდ, მოსამართლეების უმრავლესობაც მათ მიემხრო და დღესდღეობით იმდენს მიაღწიეს, რომ ადვოკატის მოვალეობაში დაწესებულ გირაოზე ბრალდებულის დაყო–ლიებაღა დატოვეს, ხოლო ბრალდებულებს, თუკი ხმას აიმაღლებენ, „სუს“–ო ეუბნებიან და უფრო მკაცრად დასჯით აშინებენ. ასე იმართება სასამართლოები, რომელთა მომზადებას მინიმუმ ერთი კვირა უნდა, მაგრამ ერთ დღეში უკვე განაჩენი  გამოაქვთ ხოლმე. მხოლოდ პოლიციელის ჩვენება და მეტი არაფერია საჭირო მოსამართლის მიერ განაჩენის გამოსატანად. ცოტა დარჩა ისეთი ადვოკატი, ვინც ბოლომდე იბრძვის, მაგრამ, სასამართლოსადმი 79%–იანი ნდობის მიუხედავად, მათზე წარმატებულები  ბრალდებულთან ყველაზე მაღალ გირაოზე შემთანხმებელი ადვოკატები არიან...

აი, სწორედ აქ იმღვრევა წყალი და ეს ხდის იურისტებს ყველაზე საძულველი პროფესიის მქონეებად. აბა, რად გვინდა ისეთი ადვოკატი, რომელიც, ჩვენი სიმართლისდამიუხედავად, გირაოს სანაცვლოდ „დაგვიხსნის“ მართლმსაჯულების კლანჭებისაგან? იქნებ, არ მიგვაჩნია თავი დამნაშავედ და არც გირაოს გადახდა გვინდა არარსებულ დანაშაულზე დათანხმებით?

დღეს თითქმის ფანტასტიკის სფეროა იურისტის შეყვარება, იმდენი შავი ლაქა აქვს ამ სფეროს მოცხებული. თუმცა, ფანტასტიკასვე შეუძლია მოგვცეს მაგალითი. თუ ნანახი გაქვთ 1995 წელს გამოსული ფილმი „მოსამართლე დრედი“ (Judge Dredd), აუცილებლად ნახავდით გამოსავალს, რადგან დრედი მთელი პროპაგანდისტული მანქანის წინააღ–მდეგ წავიდა. მართალია, ერთი ადამიანის დაპირისპირება პროპაგან–დისტულ მანქანასთან ძნელია, მაგრამ რეალობაში შეიძლება თანამო–აზრეებთან ერთად დაუპირისპირდნენ ადვოკატები ამ უსამართლობას. დარწმუნებული იყვნენ, რომ ხალხი მათ მხარეს იქნება. პროპაგან–დისტული მანქანა ელექტრორატის ანუ ხალხის გარეშე მიინავლება და ჩაქრება.

ცხადია, მარტო ადვოკატებზე არ მაქვს ლაპარაკი, მოსამართლეები და პროკურორებიც საჭირო პროფესიებია და ხალხის სამსახურში თავის დახარჯვა მათ რეიტინგსაც ასწევს საზოგადოების თვალში. მომავალ იურისტებს წარმატებას ვუსურვებთ და შევახსენებთ, რომ ადამიანი ფასდება არა იმით, რამდენად წარმატებული კარიერა აქვს, არამედ იმით, რა გაუკეთებია სხვისთვის კარგი. იურისტობა კი ისეთი პროფესიაა, რომელიც სწორედ ადამიანების დახმარებას ემსახურება, სიმართლეს ემსახურება. მე კი, თუ ოდესმე პროფესიის შეცვლა მომინდება, ვიცი, რომ იურისტი გავხდები!